1967

Een zondag in juni, half een.

We eten aan de ronde tafel, vast sudderlapjes met aardappels, doperwten uit blik en appelmoes.

Om 13 uur, tijdens het toetje, vast vanillevla, moeten we stil zijn voor het nieuws op de radio.

Dromerig eet ik mijn yoghurt (ik lust geen vanillevla) tot de nieuwslezer zegt dat voor het eerst in de geschiedenis een debuutsingle van een popgroep binnen is gekomen op de eerste plaats van de top 40.

Het gaat om ‘A whiter shade of pale’ van Procol Harum.

Mijn vader legt zijn lepel neer als een fragment van het nummer klinkt.

Daarna licht de nieuwslezer toe: in dit nummer zijn thema’s uit verschillende Bachcomposities (o.a. Air on the g string) met behulp van een beatdrum en een hippe tekst verwerkt tot een popsong.

Hij doet verslag van de hoogoplopende maatschappelijke discussie die wordt gevoerd over dit fenomeen: is dit plagiaat of een geniale zet?

Aan het hoofd van de tafel luistert mijn vader, groot Bachliefhebber, zichtbaar geschokt.

Nooit heb ik hem horen vloeken, maar zijn binnensmondse gemompel lijkt er verdacht op.

Zijn mening is vernietigend: dit is een grof schandaal, godgeklaagd, heiligschennis van het werk van de grootste componist aller tijden, jatwerk door een stelletje werkschuw langharig tuig dat zelf niks kan.

1968

Het is warm in de kamer, de radio staat zacht aan.

Geritsel klinkt als hij een bladzijde omslaat van de krant, even verschijnt dan zijn gezicht maar zijn ogen blijven geconcentreerd op het wereldnieuws.

Rook kringelt uit de sigaret in zijn mondhoek.

Op de radio klinkt een intro, een mooie alt zet in met langzame lage klanken.

De krant zakt, ‘zet de radio eens harder’ zegt hij.

Dat doe ik, verbaasd, in mijn oren is ‘Cent mille chansons’ gewoon popmuziek en daar houdt hij niet van, we mogen wel luisteren naar de popzender Radio Luxemburg maar dan moet het geluid zacht.

Intens luistert hij, zijn blik vaag in de verte, zijn mondhoeken iets omhoog.

Bij het laatste couplet van ‘Cent mille chansons’, dooft hij zijn sigaret in de asbak naast hem en fluit mee, zacht en loepzuiver.

Hij zingt niet mee, mijn moeder zei dat hij een mooie tenor had maar ik heb hem nooit horen zingen.

Als de laatste tonen van Frida Boccara en hem wegvagen, gebaart hij dat ik de radio weer zachter moet zetten, steekt een nieuwe sigaret aan en verdwijnt weer achter Het Handelsblad.

2021

Bij en na het afscheid van Peter R. de Vries een paar weken geleden, klonk alom ‘A whiter shade of pale’, een nummer waar hij zeer aan gehecht was.

Vorige week klonk op mijn radio ‘Cent mille chansons’ van Frida Boccara, het Franse chanson dat verdacht veel lijkt op Bachs aria ‘Mache dich mein Herze rein’ uit de Matthäuspassion.

Beide nummers doen me terugdenken aan muziek en mijn vader.

Vragen komen in me op die hij nooit meer kan beantwoorden:

waarom vond je ‘A whiter shade of pale’ heiligschennis en adoreerde je ‘Cent mille chansons’?

Had de presentatie invloed op je mening: een shabby geklede langharige popgroep versus een prachtige vrouw in avondjurk?

 

23-8-2021

Een deel van dit verhaal bewerkte ik tot een ultrakort verhaal, ‘Cent mille chansons’, dat op 27-8-2021 door Schrijven Online in de spotlights werd gezet als een van de vijf leukste, bijzonderste ultrakorte verhalen van week 34 in de Facebookgroep Ultrakorte verhalen