Doe niet zo druk jullie, moppert ze

zijn zuchten zeggen hetzelfde

Haar odeklonje 4711, zijn Chief Whipwalmen

onlosmakelijk versmolten huisaroma

Haar handen warm, zacht en trefzeker

zijn vingers koud, knokig en bevend

Haar hachee als het buiten koud was

zijn triomfantelijke omelet op zondagavond

Ik word ze gewaar in het zorgelijke gezicht van de vrouw in de bus

in de gebogen schouders van de man die voor me loopt

Geboren in het stof van de vorige eeuw

zijn ze weergekeerd in de wereld van nu

25-1-2024

Inspiratie:

het thema van de Poëzieweek 2024 die vandaag begint, is: ‘Thuis’

Als wij elkaar niet willen begrijpen of dat niet kunnen

omdat we te verschillend denken dromen spreken,

als we niet dezelfde waarden delen en niet dezelfde

humor, als we echt niet met elkaar kunnen leven.

Laten we dan niet meer vergeefs naar elkaar

uitreiken niet meer naar elkaar wijzen maar

een stapje naar achter doen.

En zonder verwijten naast elkaar leven?

——————-

Collega Ultrakort schrijver Ypie Haitsma Bakker vertaalde het in het Fries:

Net mei-elkoar, mar neist elkoar

As wy elkoar net begripe wolle of net kinne

om’t we te ferskillend tinke, dreame, prate

as we net deselde wearden en net deselde

humor diele as we wier net mei-elkoar libje kinne

Litte we dan net mear fergees nei elkoar rikke

net mear nei elkoar wize

mar litte we in stapke tebek dwaan

en sûnder ferwiten

neist elkoar libje

Ik plaats vandaag, op oudejaarsdag 2023, deze gouwe ouwe. 

Omdat hij zo akelig actueel blijft.

31-12-2023

In de tweede ronde van onze decemberdichtsessie waren dit de vijf woorden die verwerkt moesten worden:

Donker, Mens, Zien, Verdragen, Snijdend

Dit is Aaltjes gedicht: 

Zonder titel

Snijdend als de wind, rijt het

geweld, al wat heel is, uiteen.

Geen mens die Kerstdagen

in dit donker verdragen kan.

Zo zien we het teveel

aan menselijk tekort.

Hun vreemdsoortige liefde

in groene naaldige bomen

als granaten opgehangen.

En dit rolde er bij mij uit:

Doorzien

Gade te slaan hoe de westerse mens zich

manifesteert: als toornige tiran, betweter op

vermeend eigen terrein die andersdenkenden

snijdend de mond snoert en de weg verspert

Dit te zien in deze donkere dagen

het is haast niet te verdragen

27-12-2023

De laatste dichtsessie van 2023, het was een dag die donker bleef en nat. 

En dat sijpelde door in onze gedichten.

We kozen vijf woorden uit ‘De oude man en de zee’ van Ernest Hemingway en verwerkten die in een gedicht:

water, lijnen, langs, vreemd, achteruit.

Zo deed Aaltje dat:

zoals

alsof vreemd water zich achteruit

beweegt langs lijnen van geleidelijkheid

zo wankel ik als onbekende dwaalganger

langs boorden met gebogen riet.

doof voor vogelkreten, blind voor zeilende wolken,

naast scherven van de bewegende spiegel,

onthechte voortgang. vreemd water.

in bewogen geleidelijkheid.

En zo verwerkte ik die woorden:

Regenton

Als het regent huilen de wolken zegt

oma en de ton verzamelt alle druppels

en bewaart ze tot ik groot ben en

water nodig heb voor tranen

Bij oma kan alles, niets is vreemd bij haar

ik veeg met mijn vingers langs de verweerde

naden van de ton, teken lijnen vooruit naar vandaag

mijn tranen vallen achteruit waar oma ze opvangt

23-12-2023

In de tweede ronde van onze november dichtsessie verwerkten we deze woorden in een gedicht: Kleuren, Schijnwereld, Herder, Stiekem, Reusachtig. 

De actualiteit van de afgelopen dagen kleurde onze gedichten.

Deze is van Aaltje:

Regeren

Reusachtig en stiekem verholen

in deze schijnwereld van liegen dat

het gedrukt staat, komt ooit gestolen,

de Goede Herder weer tevoorschijn.

De meest rechtse bal uit de pijn

van het heelal. Zijn regeergebeuren,

alleen gerafelde zelfkant kan zijn

van een schot over het doel, en zeuren

nietszeggend nul nul kan zijn.

En dit is mijn gedicht met die woorden:

Herder

Hij fleemt hen zijn fuik in met messcherpe

meningen stiekem verstopt in suikerzoete

woorden. Zonder talmen volgen

ze, zijn zwarte schapen, boos of

ongelukkig of beide, weten ze zich

welkom in zijn schijnwereld waar alle

ongewenste waarheden stiekem zijn

ingemetseld in reusachtige manshoge

muren. Waar hij alle kleuren wist, warmte

weert, bluft en blaat in snerpend

zwart en walgelijk wit.

26-11-2023

Op een mooie heldere en zelfs droge novemberdag deden wij weer een dichtsessie, Aaltje en ik.

In de eerste ronde kozen we deze vijf woorden en verwerkten die in een gedicht: Vergelijken, Kunstenaar, Zweven, Witdoorschijnend, Tweetal.

Zo verwerkte Aaltje deze woorden:

Licht

Niet te vergelijken, het zweven

van heel dit witdoorschijnend licht

het ademloos ontstegen zicht

dat al het aardse doet verrijken

met transparantvol evenwicht.

Het licht dat kunstenaars doet leven

als schreven ze een goed gedicht.

Een keuze tussen aarzelen en beven

waaruit nog evenwicht moet blijken.

Is kunst naar zielsgedachten kijken?

We schitteren op blank papier.

Een tweetal kunstenaars is hier.

Van uit de diepte van de ziel geschreven

zijn er van woorden meer dan vijf gebleven.

maar aan de wilg hangt onze lier.

En zo vlocht ik ze in mijn gedicht: 

Mist

Nevelflarden zweven boven het  

weiland, een tweetal witdoorschijnende

schonkige schaduwen mekkert melancholiek

over gisteren en alleen en lichtloos

de kunstenaar dwaalt door het grijs

zonder doel en zonder duiden, zonder

vergelijken met vorige novembers maar hij

vindt geen andere woorden voor vergankelijkheid

22-11-2023

Het begint met kleine pijn op een kinderknie- kusje

koekje over- gelenigd speelt het kind verder, koekjes

staan voor troost, kniekusjes zetten zich vast

voeden de gedachte dat vroeger alles beter was

Het begint met kleine pijn: een simpel misverstand roept

oud zeer dat zij weg mept in de riblappen op haar hakblok

en hij in stukken kerft als hij een boomstam klieft,

het eindigt in zwijgend vastbijten in het eigen groot gelijk

Het begint met kleine pijn: een knokpartij om balbezit en

eindigt in een strijd tussen tirannen met een onstilbare

territoriumdrift die elkaar geen geboortegrond gunnen en

na elk opgelegd staakt-het-vuren de slag hervatten

Er ligt een strand aan de rand van ons land waar

de einder leeg en het uitzicht eindeloos is, daar vergaderen

drie goeroes. De een pleit voor kniekusjes, de ander zwijgt,

de derde schudt zijn hoofd en trekt de pin uit een granaat

10-11-2023

Geschreven voor de cursus Poëzie online voor gevorderden van Margreet Schouwenaar naar aanleiding van de les over dichter Lieke Marsman 

De tweede dichtronde met Aaltje onlangs leverde een prachtige mix van serieus en hilarisch op.

Leve het verschil, dat maakt dit samen dichten zo geweldig leuk!

Deze keer waren de woorden: Afzetten, Iedereen, Vingers, Doorgebracht, Smokkelwaar.

Aaltje schreef een prozagedicht:

Afzetten

Ik wil mijn vingers

niet branden aan smokkelwaar.

Iedereen weet dat gestolen spul

niet gedijt en de door mij gejatte waar

al helemaal niet, maar ik heb niet genoeg

en al word ik de lul, ik zal mij afzetten

als ik word gepakt en ze me grijpen.

Ik heb hier een heerlijke tijd doorgebracht.

Iedereen weet dat je lange vingers

nodig hebt om je imago te beschutten.

Rijke kruideniers zullen je eerst afzetten

Je betaalt je blauw zodat je

liever spullen jat, de juffrouw bij de kas

zit toch te dutten.

Pak beet, een vette ham, een leverworst

een halve kip, en voor de dorst

een zespak bier met smokkelwaar

dat ik weer magnifiek versier,

een groot stuk gele gatenkaas,

waar is de baas? O, jeminé

daar komt hij aan hoe kom

ik hier nog gauw vandaan

straks ben ik de sigaar, te veel

kostbare tijd hier doorgebracht

–

En deze rolde uit mijn pen:

Herfst 2023

De mist verstopt de zon als was ze kostbare

smokkelwaar, kleurt de wereld dicht en

donkergrijs, naaktslakken zetten zich af

tegen de dikke regengordijnen en zelfs

tijd, doorgebracht in het gezelschap van

goede zielen, maakt het leven niet lichter

Ik zucht zachte woorden voor iedereen, adem

op de beslagen wereld en vastberaden

vagen mijn vingers de nevels weg

27-10-2023

We deden het weer, Aaltje en ik: samen dichten. 

Deze keer verwerkten we deze vijf willekeurige woorden in een gedicht: Iemand, Onderzoek, Overtuigd, Mensen, Volledig.

Dit creëerde Aaltje met deze woorden:

Blinde vlek

Uit onderzoek, door mensen

onwillig maar volledig als slachtvee

ondergaan,- blijkt dat de toekomst

overtuigd is opgehangen

aan haken in het abattoir

van grensverschillen.

Iemand struikelt over de doden

maar het is niet wat het lijkt.

Het zuiden, het zuiden, luidt

de alarmklok. Aan de klepel

kleeft bloed. Een hoofddoek waait

in stilte voorbij. Het doel is

een nieuw perspectief.

Het is wat het lijkt:

De blinde vlek op het oog.

—

En zo verwerkte ik de vijf woorden:

Mensen

Doet u mij maar een bruisend

boeket van vurig vrij rood met

overtuigd oranje, opgewekt

warm geel en diepgaand groen

Doe maar geen tergende takken van

onderzoek of stekelige stengels vol

pijnpunten want die overwoekeren iemand

als onkruid en verstikken hem volledig

24-10-2023

Bij je eerste stap slaat hij toe. Spelbederver. Spartaan

die je dagen razend rood schreeuwt, nagels in je vlees

klauwt en elk geloof in toekomst ondergraaft

Je negeert hem, klampt je vast aan de dagelijkse

dingen, werken boodschappen wassen, alles wat ooit

vanzelf ging. Tot hij je grijnzend overvalt, morfine eist en

je verslagen het ondraaglijke erkent en inbindt. Je geeft

hem thee met kattentongen, luistert naar zijn kreunen

over te vaak en te zwaar, over verkeerd en genegeerd

Je zucht mee over versleten verdriet, over wel weten

maar vergeten, over te lang te veel. Jamaars doven uit, even

doe jij, doet hij ertoe, strohalm die je opgelucht omarmt zoals

je na maanden droogte een plensbui verwelkomt, door

plassen plonst, uitglijdt valt en opstaat, kletsnat van regen

en tranen maar eindelijk, eindelijk blij van binnen.

17-10-2023

PS: Ik doe weer een ronde mee met de cursus poëzie online bij Margreet Schouwenaar.

Dat betekent: kennis maken met, voor mij vaak onbekende, dichters en hun werk.

Je laten inspireren, worstelen met de materie, proberen, schrappen.

Inzenden en terug krijgen met feedback: waarom het gedicht niet loopt, de rode draad moet duidelijker en ook de opbouw van het begin naar het einde kan veel beter,  suggesties voor verbeteringen.

Hard werken dus aan de herschrijf maar o wat heerlijk als ik die terug krijg met lof waar ik van bloos. 

Deze les ging over de dichter Astrid Haerens en de opdracht  die de grondslag vormde voor bovenstaand gedicht, was:

‘schrijf een gedicht over pijn, en gebruik deze twee regels uit een gedicht van haar als inspiratie’: 

‘Het willen van pijn blijkt meteen de beste verdediging tegen pijn

Hij houdt deuren voor je open sluit ze achter je rug, hij verlaat je nooit.’